Cumhurbaşkanı Erdoğan, evvelki gün yapılan Kabine toplantısının akabinde yaptığı açıklamada Osmanlı padişahı 2. Abdülhamit periyodunda toprak kaybedilmediğini argüman ederek “Sultan Abdülhamit 33 sene gram yer kaybetmeden Osmanlı’yı yönetti” dedi. Erdoğan’ın tezlerini ve bu argümanlarının art planında neler olabileceğini tarihçiler Prof. Dr. Mithat Baydur ve Ümit Doğan Cumhuriyet’e kıymetlendirdi.
Baydur, her iktidarın kendi ideolojik tercih ve siyasetlerine tarihten referans vermek istediğini lakin AKP’nin bunu, tarihi çarpıtarak ve yanlış referanslarla yaptığını belirtti. AKP’nin Abdülhamit savunusunda iki temel yanlış olduğunu vurgulayan Baydur, birincisinin Abdülhamit devrinde toprak kaybı olmadığı savı olduğunu söylerken öteki yanlışın da Abdülhamit’in AKP’nin düşlediği üzere panislamist bir profil olmadığının altını çizdi. Abdülhamit periyodunda, Kuzey Afrika’nın neredeyse tamamı olmak üzere değerli toprak kaybı yaşandığına dikkat çeken Baydur, Abdülhamit’in politik şekline ait şunları söyledi:
“DONANMAYI ÇÜRÜTTÜ”
“AKP bu türlü bir algı ile siyasal İslamcı etkileşimi artırmak, kendi tabanında ve bölge ülkelerde hegemonik tesir yaratmak istiyor. Lakin bu manası yükledikleri Abdülhamit, İslamcılığı her vakit dış siyasette bir araç olarak kullandı. İngiltere’yi gücendirmemek için ve kendisine darbe yapılır dehşetiyle donanmayı 33 yıl Haliç’te çürüttü. Birinci Dünya Savaşı başladıktan sonra Sultan Reşat cihat ilan ettiğinde, kendisini ziyarete gelen İttihatçılara açıkça ‘Bizim birader yanlış yaptı. Ben bu sıkıntıyı yalnızca silah olarak kullanıyordum zira bu siyasetin dış dünyada bir karşılığı olmadığını biliyordum’ demişti. AKP kendi tabanını da ‘Cumhuriyet bizi sınırlıyor, biz Osmanlı mirasçısıyız’ diyerek canlı tutmaya çalışıyor. Lakin bu siyasetin bilhassa gençlerle karşılığının kalmadığı görülüyor.”
İLK EVVEL KIBRIS’I İKRAM ETTİ
1877-78 yılında Osmanlı-Rus Savaşı’nı kaybeden Osmanlı, Rusya ile çok ağır kurallar içeren Ayastefanos Antlaşması’nı imzaladı. Muahedenin koşullarının yumuşatılması için İngiltere’den yardım isteyen Abdülhamit, bunun karşılığında da Kıbrıs’ı 1878 yılında İngiltere’ye “kiraya” verdi. Sonrasında da geri alamadı.
TARİHÇİ DOĞAN: İTTİHATÇILARLA ALAKASI YOK
2. Abdülhamit devrinde Osmanlı’nın yaklaşık 1.5 milyon kilometrekare toprak kaybettiğinin altını çizen tarihçi Ümit Doğan, “Osmanlı-Rus Savaşı’nın kaybedilmesi üzerine imzalanan Berlin Antlaşması ile Romanya, Sırbistan ve Karadağ’ı kaybettik. Ayrıyeten Kars, Ardahan ve Batum’u Rusya’ya verdik. Berlin Antlaşması’nda bizi desteklemeleri karşılığına Kıbrıs’ı İngiltere’ye süreksiz olarak bıraktık. 1881’de Fransa Tunus’u alırken Teselya’yı Yunanistan’a verdik. İngiltere 1882’de Mısır’ı ele geçirdi. 1885’te İtalya Habeş’i aldı. Doğu Rumeli, Bulgaristan’a verildi. 1898’de Kuveyt’i kaybettik. 1908’de Bulgaristan’ı kaybettik. Girit’i Yunanistan’a, Bosna’yı Avusturya’ya verdik” dedi.