James Webb Uzay Teleskopu, kızılötesi kozmosa inanılmaz bir çözünürlük getiren etkileyici manzaralar sunuyor. Lakin soluk bulutsuları yahut uzak galaksileri sergilemenin enteresan bir yan tesiri de bulunuyor. Genellikle daha yakın ve katiyetle daha parlak olan yıldızlar, altı büyük ve iki küçük olmak üzere sekiz sivri çıkıntıya ya da uca sahip üzere görünüyor. Bu tesir o kadar ikonik ki, bir bakışta fotoğrafın JWST tarafından çekildiğini doğrulamak için bu etkiyi kullanmak bile mümkün.
Bu sivri çıkıntıların oluşmasının sebebi ise teleskopun mimarisinde yatıyor ve rastgele bir çağdaş gözlemevi bu gerçekle uğraş etmek zorunda. Gelişmiş astronomiye yönelik teleskoplar artık kozmosun uzak özelliklerini büyütmek için mercek kullanmıyor ve bunun yerine ayna kullanıyorlar. Yani, ışık evvel birincil aynadan ikincil aynaya yansıtılıyor. Bu ikincil ayna, birincil aynanın çabucak önünde yer alıyor ve pozisyonu ve tutulma biçimi tuhaf desenler yaratabiliyor.
JWST’ye baktığımızda, en yeni uzay teleskopumuzun ikincil aynası daireseldir ve üç dikme tarafından tutulur. Dikmeler kırınım olarak bilinen bir olgunun oluşmasına sebep olur. Bu, dalgaların yollarına çıkan bir pürüzden etkilenme formudur. İkincil aynanın üç dayanağı, parlak objeden gelen ışık kırınım çıkıntılarını üretir. Her bir dikme, dikmeye 90 derece açıyla iki sivri çıkıntı üretir ve bu da toplamda altı sivri çıkıntı olması gerektiği manasına geliyor. Fakat şayet görülen sivri çıkıntıları sayarsanız, manzarada altı büyük ve iki küçük olmak üzere katiyen sekiz sivri çıkıntı olduğunu görürsünüz.
Bunun sebebi, JWST’nin kendine mahsus diğer bir özelliği daha olmasıdır. Birincil aynası kısımlara ayrılmıştır ve birebir vakitte kırınım özellikleri de onu oluşturan 18 altıgen modülden yapılmıştır. Hatta görülen sivri çıkıntılara en çok katkıda bulunan şey aynaların şeklidir. Aynaların kenarları en besbelli sivri çıkıntıları oluşturduğu için, düzgün altıgen olan bu aynaların yarattığı çıkıntılar eşit aralıklıdır.
Neden daha fazla çıkıntı yok?
Burada 12 çıkıntı bulunmamasının sebebi ise, takımın, aynanın sivri uçlarından dördünü dikmelerin dört sivri ucuyla hizalayarak çıkıntı sayısını toplamda yalnızca sekize indirmesi. Sivri çıkıntılara dikkat ettiğinizde, uçlarının ekseriyetle çok soluk olduğunu ve hatta kesikli bir çizgi üzere görünebileceğini görürsünüz.
Bu, ekseriyetle teşebbüs olarak bilinen kırınımı takip eden öteki bir tesirdir. Burada ışık dalgaları, nasıl üst üste bindiklerine bağlı olarak birbirini iptal eder yahut güçlendirir.
