Milletlerarası Güç Ajansı (IEA), iklim değişikliyle çabada 2050’de “net-sıfır karbon salımı” maksadına ulaşabilmek için, doğal gaz üzere fosil yakıtla çalışan kombilerin satışının 2025’ten itibaren yasaklanmasını istedi.
Kombilerin satıştan kaldırılması, ajansın hazırladığı özel raporda, bu gayeye ulaşmak için önerilen 400 adımdan biri.
Petrol ve dizel araçların satışı 2035’ten itibaren son bulacak.
IEA, kömür, petrol ve gaz arama çalışmaları ile tedariki için artık yeni teşebbüslerde bulunulmaması gerektiğini belirtiyor.
Kasım ayında Glasgow’da yapılacak ve iklim değişikliyle gayretin ele alınacağı COP26 toplantısı öncesi raporun değerli bir katkı sunduğu belirtiliyor. Bu toplantıda, Paris İklim Mukavelesi’nin hayata geçirilmesi için gereken tedbirler üzerinde mutabakata varılması hedefleniyor.
Dünyada güç üretimi ve tüketiminin ne halde yapıldığı bu bakımdan değer taşıyor.
Ajansa nazaran, güç dalı, global sıcaklığın artmasına yol açan sera gazları salımının yüzde 75’inden sorumlu.
VCGElektrikli araçların şarj noktası sayısının on yılda dünya çapında 40 milyona çıkarılması maksadı konuyorBilim insanları, global ısınmayı inançlı bir düzeyde tutmak için 2100’e kadar sıcaklık artışını en fazla 1,5 santigrat derecede tutmak gerektiğini söylüyor.
Bu amacı tutturabilmek için sera gazı salımının 2030’a kadar yarı yarıya azaltılması, 2050’de de sıfırlanması amaçlanıyor.
IEA’nın raporu ise bir yandan milyonlarca yeni istihdam yaratılması ve ekonomik büyümenin sağlanması amacını de gözeterek bu maksada ulaşmanın gerçekçi yollarını ortaya koymayı hedefliyor.
2050’de global iktisadın bugünkünün iki katı büyüklüğe ulaşması, nüfusun iki milyar artması, lakin güç talebinde yüzde 8 düşüş olması öngörülüyor.
Raporun muharrirleri, bu amaçların karbon salımı amacından taviz vermeden, havadaki karbondioksiti temizleyecek teknolojilere bağlı kalmadan gerçekleştirilebileceğini belirtiyor.
Lakin mevcut kömür, petrol ve doğal gaz yataklarına yenilerinin eklenmemesi gerektiğine dikkat çekiliyor.
2050’de
‘
net sıfır karbon maksadı
‘
için atılması gereken adımlar
- Fosil yakıt kullanımı büyük ölçüde azaltılmalı; mevcut kömür, petrol ve doğal gaz yataklarına yenileri eklenmemeli
- 2035’te gelişmiş ülkelerde 2040’ta ise tüm dünyada elektrik üretiminden kaynaklı karbon salımı sıfırlanmalı; bu dönüşüm yenilenebilir güç kaynaklarıyla sağlanmalı; 2020’de toplam elektrik üretimindeki hissesi yüzde 29 olan yenilenebilir kaynakların oranı 2050’de yüzde 90’a yükselmeli
- Elektrikli otomobillerin şarj edilebileceği nokta sayısı bugün bir milyon civarında; bu sayı 2030’da 40 milyona yükselecek biçimde bu alana yılda 90 milyar dolar yatırım yapılmalı
- 2035’te dünyada satılan otomobillerin neredeyse tamamı elektrikli olmalı; 2050’de ise TIR’ların çabucak hepsi elektrikli yahut yakıt pilli olmalı
- İktisadı fosil yakıt üretimine dayanan ülkelerde kişi başına ulusal gelirdeki petrol ve doğal gaz kaynaklı hissenin yüzde 75 dolayında düşüş kaydetmesi, şu anda 1800 dolar olan bu hissenin 2030’da 450 dolara düşürülmesi.
İNŞAAT BÖLÜMÜNDE DÖNÜŞÜM GEREKİYOR
Lakin IEA’nın net sıfır karbon amacı için izlenmesini öngördüğü yol, dev yatırımları ve memleketler arası işbirliğini gerektiriyor.
Bu formüllerin dünya ölçeğinde tüketiciler üzerinde de büyük tesirleri olacak.
Bugün birçok ülkede karbon salımının büyük bir kısmı, ısınma kaynağı olarak doğal gaz ve petrole dayalı yakıtlardan kaynaklanıyor. ABD ve İngiltere’de bu karbon kaynaklarının toplam karbon salımındaki hissesi yüzde 20 seviyesinde.
IEA’nın planına nazaran, dört yıl içinde fosil yakıt kombilerinin yeni satışlarının yapılmaması, yeni kombilerin hidrojen kullanması hedefleniyor.
İnşaat dalı açısından bu hiç de kolay erişilir bir amaç değil. Çünkü yalnızca yeni binalarda buna uyulması yetmiyor, eski binalarda da dönüşüm sağlanması gerekiyor.
Elektrik üretiminin sürdürülebilir yeşil güce kaymasının yanı sıra, bugün elektriği olmayan 785 milyon kişinin de elektriğe erişiminin sağlanması sorunu var.
Bunun için 2020’deki rüzgar ve güneş gücü üretiminin dört katına çıkarılması gerekiyor. Bu, önümüzdeki 9 yıl boyunca her gün dev bir güneş paneli parkı kurmak demek.
Jonas GratzerFATİH BİROL: İNSANLIĞIN KARŞI KARŞIYA OLDUĞU EN BÜYÜK ZORLUK
Raporda, petrol ve dizel motorlu otomobillerin 2035’ten itibaren satışının yapılmayacağı, 2040’tan itibaren dünya elektrik üretiminin sıfır karbon salımını hedeflediği belirtiliyor.
IEA, bu dönüşümün hayli radikal olduğunu kabul ediyor fakat 2030’a dek 14 milyon yeni istihdamın ve güç üretimine yatırımın 5 trilyon dolara ulaşarak global gelirin artmasının sağlanacağını öngörüyor.
IEA İcra Yöneticisi Fatih Birol’a nazaran, “İklim değişikliğine karşı çaba ve global ısınmayı 1,5 derece ile sınırlamak, bu kritik ve kuvvetli maksadın gerektirdiği uğraş, tahminen de insanlığın bugüne dek karşı karşıya olduğu en büyük zorluk.”
Lakin Birol, IEA’nın ortaya koyduğu amaçların, milyonlarca yeni istihdam sağlayıp global ekonomik büyümeyi canlandıracağını belirtiyor ve “Dünyayı bu yolda ilerletmek için hükümetlerin çok daha büyük bir milletlerarası işbirliği halinde ve inanç verici adımlar atmasını gerektiriyor” diyor.
NurPhotoPalmiye yağı, biyoenerji üretiminde kıymetli bir unsurRAPORA İTİRAZLAR
Etraf kuruluşlarının raporda ikazda bulunduğu noktalardan biri, ise atmosferden karbon toplanması, depolanması ve kullanılmasını sağlayacak lakin şimdi işe yaradığı katılaşmamış olan teknolojilere bel bağlanması.
Ayrıyeten biyoenerji konusunda da kaygılar lisana getiriliyor; çünkü sıvı yakıt ve elektrikle bu güç üretimi için ağaçların, tarım eserlerinin ve bitkilerin kullanılması gerekiyor.
IEA raporunda ise sıfır karbon salımı maksadı için biyoenerji kaynaklarının yüzde 60 seviyesinde artması öngörülüyor. Bu ise bu eserler için toprak kullanımının bugünkü düzeyinden yüzde 25 daha fazla olmasını gerektiriyor.
Brüksel merkezli sivil toplum kuruluşu Fern’den Hannah Mowat’a nazaran, “Enerji için ormanların yakılması, son vakitlerde iklim krizine karşı uydurma tahlil olarak sunuluyor”.
Mowat, “Maalesef IEA da hiç gerçekçi olmayan biyoenerji maksatları koyarak bu modaya uydu, ki bu amaç ormanların tahribatı ve iklim değişikliğinin daha da ağırlaşması manasına geliyor” diyor.
