İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından 21. sefer düzenlenen Filmekimi heyecanla beklenen dopdolu programıyla 7-16 Ekim tarihlerinde İstanbul’da sinemaseverlerle yine buluşuyor.
Merakla beklenen bol ödüllü sinemaları izleyiciyle buluşturacak Filmekimi’nin biletleri 4 Ekim’de satışa çıkıyor.
İşte merakla beklenen Filmekiminin sıcacık sevgi dolu hikayeler ve entrikalarla dolu aşk sinemaları…
TİYATRO OKULU
Paris, 1980’lerin sonu… Bir küme genç oyuncu, Patrice Chéreau idaresindeki meşhur Les Amandiers tiyatro okuluna kabul edilir. Bu onlar için hayatlarının ve mesleklerinin birinci adımıdır. Burada ve bundan sonra öğrenecek, oyunculuk yapacak, sevecek, korkacak, hayatı tabanına kadar yaşayacak, lakin birinci trajedileriyle de yüz yüze geleceklerdir.
En son La fracture / Yol Ayrımı ve Anaïs in Love / Anaïs’in Aşkları sinemalarında izlediğimiz tecrübeli oyuncu Valeria Bruni Tedeschi’nin yönettiği bu son sinema, Chéreau’nun okulunda tahsil gördüğü yıllardan anıları ve tecrübelerinden esinleniyor. Tedeschi bu zamanı “hem mesleğimin hem de hayatımın en belirleyici periyotlarından biri” olarak anımsıyor. Tedeschi ve ortak senarist Noémie Lvovsky, senaryoyu yazarken bu okulun eski mezunlarıyla da görüşmeler yaparak onların anılarını da sinemaya dahil ettiler. Periyodunun gücünü ve dinamik sanat dünyasını hakkıyla yansıtan Tiyatro Okulu, birinci gösterimini ana yarışmada 2022 Cannes Sinema Festivali’nde gerçekleştirdi.
UÇSUZ BUCAKSIZ
1970’ler, Roma. Toplumsal dönüşümün, kültürel değişimin, ışıltıyla döküntünün, eskiyle yeninin ortasında bir periyot, bir dünya… Clara ile Felice de çocuklarıyla birlikte Roma’nın yeni çağdaş apartmanlarından birine taşınır. Artık birbirlerine âşık değildirler, onları bir ortada tutan tek şey çocuklarıdır. En büyük çocukları Adriana, kendini erkek olarak tanımlar, fakat bu durum ailenin kırılgan bağlarını yeterlice zorlar.
Kendi çocukluğundan esinlenen direktör Emanuele Crialese, “Kendimi dünyaya açmadım da, yüreğimdeki kıssayı açtım demek daha hakikat olur. Bu benim öyküm; annem ve kardeşlerim de içinde.” Eleştirmenlerin “capcanlı, hassas, kırılgan” kelamlarıyla övdüğü sinema, Patty Pravo ve Raffaella Carrà üzere devrin en tanınan müzisyenlerinden müzikler ve ailenin siyah-beyaz televizyon gösterilerinden esinlenerek anlık memnunluğu yakaladıkları danslarla dolu, hafızalara kazınacak bir komedi-dram.
USTA BAHÇIVAN
Usta direktör Paul Schrader’ın Venedik Sinema Festivali’nde müsabaka dış gösterilerek dünya prömiyerini yapan son sineması, sürükleyici bir pişmanlık ve intikam kıssası anlatıyor. Sinemanın başkahramanı Narvel Roth, gösterişli Gracewood Gardens botanik bahçesinin titiz, içine kapalı bahçıvanıdır. Göz alıcı bahçelere bakmak dışında arazinin varlıklı sahibi Bayan Norma Haverhill ile de yakından ilgilenmektedir.
Norma bir gün Narvel’dan hedefsiz, belalı uzak akrabası Maya’yı kendine çırak almasını ister. Bu durum, yıllarca kimseye bulaşmadan hayatını sürdüren Narvel’in yalnızca tertibini bozmakla kalmayacak, feci geçmişiyle utanç verici sırlarının da ortaya dökülmesine neden olacaktır. Usta Bahçıvan, Paul Schrader’ın geçmiş kusurların yükünü ele alan pek olaylı “odadaki yalnız adam” sinemalarının üçüncüsü. 50 yıldır duraksamadan sinema mesleğini sürdürdüğü için Schrader’a Venedik Sinema Festivali’nde Hayat Uzunluğu Muvaffakiyet Altın Aslan’ı verildi.
VİVA MAESTRO!
“Bir süperstar”, “klasik müziğin kurtarıcısı”, “benzersiz bir doğal kuvvet”, Gustavo Dudamel, 21. yüzyılın en yetenekli genç orkestra şeflerinden biri kabul ediliyor. 2011’de İstanbul’da bir konser veren ve Müzik İçin Barış’ın kuruluşuna önayak olan Dudamel, José Antonio Abreu’nun vefatından bu yana, kendisinin de yetiştiği Venezüella Genç Orkestra Sistemi, El Sistema’nın yöneticisi.
Viva Maestro!, ünlü müzisyenin en çalkantılı devirlerinden birine tanıklık ediyor: 2017’de ülkesi Venezüella’daki protestoların akabinde Dudamel’in turneleri iptal ediliyor ve ülkesine dönmüyor. Caracas’tan Los Angeles’a, Mexico City’den Santiago’ya Dudamel’i izleyen Viva Maestro!, şefin ferdî ya da siyasal hayatındansa bu beklenmedik maniler karşısında yenilikçi ve büyük ses getiren konserler aracılığıyla müziğin birleştirici ve yenileyici gücünü kutlayışını gözler önüne seriyor.
YAKIN
* 2022 Cannes Büyük Ödül
Lukas Dhont’un 2018’de Filmekimi’nde izlediğimiz Girl / Kız’ın harikulade muvaffakiyetini izleyen yeni sineması Yakın, bu kere çocukluktan ergenliğe geçişteki büyüme sancılarını ele alıyor. Yakın, on üç yaşında çok yakın iki arkadaşı izliyor: Léo ile Rémi. Arkadaşlıkları aniden bozulunca olanlara mana veremeyen Léo, Rémi’nin annesi Sophie’ye müracaata karar veriyor.
Filmin ana fikri, direktör Dhont’un eski ilkokulunu ziyaret edişiyle aklına düşmüş: “Bugün bile hâlâ ilkokul ve ortaokuldaki acı dolu yıllarımla barışamadım. Ben de bu hisler hakkında bir şeyler yazıp o dünyayı kendi bakış açımdan söz etmek istedim. Kâğıda birkaç sözcük yazdım: arkadaşlık, samimiyet, kaygı, erkeksilik… ve Yakın bunlardan çıktı. Bir manada hem Léo hem de Rémi olduğumu hissediyorum; iki karakterde de benden bir kesim var.” Yakın, Belçika’nın Oscar adayı oldu.
AYRILMA KARARI
* 2022 Cannes En Düzgün Yönetmen
Dünya prömiyerini Cannes’da, Kuzey Amerika prömiyerini eylülde Toronto Sinema Festivali’nde yapan Ayrılma Kararı, Güney Kore’nin en üretken, en tanınmış çağdaş sinemacılarından Park Chan-wook’a Kan İsteği ve İhtiyar Delikanlı’dan sonra Cannes’da yine ödül getirdi.
90’lı yılların erotik tansiyon sinemalarını anımsatan sinema, namuslu ve azimli bir polis dedektifinin, araştırdığı cinayet olayında ana kuşkulu olan bayanla yakınlaşmalarını husus alıyor. İzleyiciyi daima şaşırtan senaryosundan dinmek bilmeyen gizem hissine ve inanılmaz performanslarına, Kore’nin Oscar adayı olarak açıklanan Ayrılma Kararı direktörün en sürükleyici ve şaşırtan yapıtlarından…
BEBEK SERVİSİ
* 2022 Cannes En Yeterli Erkek Oyuncu (Song Kang-ho), Ekümenik Heyet Ödülü
* 2022 Münih En Uygun Milletlerarası Film
Japon direktör Hirokazu Kore-eda, Kore ve Japonya’da evlat edinilmek üzere terk edilmiş bebeklerden yola çıkarak son sinemasında tekrar kan bağı olmayan sıradışı bir aileyi mercek altına alıyor. Sinemada iki adam, bebeklerin bırakıldığı “bebek kutusu”ndan karaborsada satmak için bir bebek çalıyor. Bebeğin annesi bir mühlet sonra geri dönerek terk ettiği bebeğe en uygun ailenin bulunması için iki adamla birlikte yollara düşüyor.
Sevgi, aile, kimlik, ahlâk ve hayat seçimlerimizi ele alan Kore-eda, duygusal sıcaklığını, mizahi yaklaşımını hiç kaybetmeyen son sinemasında de karakterlerini hiç yargılamadan şefkatle gözlemliyor, tıpkı 2018 imali sineması Shoplifters / Arakçılar’da olduğu üzere. Sinemanın başrollerinden birini üstlenen Song Kang-ho, Cannes Sinema Festivali’nde En Uygun Erkek Oyuncu Ödülü’nü kazanan birinci Koreli oyuncu oldu.
CALL JANE
Chicago, 1968. ABD’de karmaşa, değişim ve hüzün rüzgârları esiyor; mesken bayanı Joy için ise bir dönüm noktası yaklaşıyor. İkinci hamileliğinin sıhhatini tehdit ettiği ortaya çıkınca Joy tamamı erkeklerden oluşan sıhhat heyetinden hamileliğini sonlandırma müsaadesini alamıyor. En umutsuz anında, kendi üzere çaresiz bayanlara gizlice yardımcı olan, kendilerine Jane’ler ismini veren bir küme bayan imdadına yetişiyor. Joy, hayatını kurtaran bu örgüte katılarak diğer bayanların da kendi kararlarını almalarına yardımcı olmaya karar veriyor.
ABD’de Yüksek Mahkeme’nin Roe vs Wade kararını aldığı 1973’e kadar aktiflik gösteren Jane Kolektifi’nin gerçek hikayesinden esinlenen Call Jane, 2022 Sundance Sinema Festivali’nde dünya prömiyerini yapmasının akabinde Berlin’de de ana müsabakada yer aldı. Sinemanın direktörü Phyllis Nagy, senaryosunu yazdığı Carol (2015) ile hem Oscar hem BAFTA’larda en güzel senaryo mükafatına aday gösterilmişti.
ÇAYKOVSKİ’NİN KARISI
Geçen yıl Filmekimi’nde Petrov Grip Oldu sinemasını izlediğimiz yönetmen Kirill Serebrennikov’ın son sineması Çaykovski’nin Karısı, dünya prömiyerini 2022 Cannes Sinema Festivali’nde yaptı ve Altın Palmiye için yarıştı. Sinema, ülkesinin en ünlü bestekarı Pyotr Çaykovski’nin daha baştan mutsuz evliliğinde git gide boğularak akli istikrarını kaybeden eşi Alyona Mikhailova’yı mercek altına alıyor. Alyona tutkulu bir aşkla evlendiği Pyotr’dan rastgele bir alanda beklediği takviyesi ya da yakınlığı görmüyor, sevgisi yıkıcı bir takıntıya dönüşüyor, sadece onun yakınında durabilmek için her şeye katlanıp kendi benliğini feda ediyor.
“Çaykovski uzun vakittir ilgimi çekiyor. Birçokları için Çaykovski bir UFO, tanımlanamayan uçan cisim, güya, herkes ondan haberdar lakin hakkında kimse bir şey bilmiyor. Ancak bu sinema onun değil, Alyona hakkında, bir bayan hakkında. Dahası bu bayanın kişiliği, huyu, karmaşık, yaralı, eziyet dolu hayatına dair bir araştırma” diyor direktör Serebrennikov.
EMILY
Dünyanın en tanınmış, en gizemli, en tutkulu müelliflerinden birinin heyecan verici, düzgünleştirici, dönüştürücü iç seyahatinin hikâyesi… Sex Education dizisinden tanıdığımız Emma Mackey’nin isyankâr ve uyumsuz baş karakteri canlandırdığı sinema, İngiliz müellif Emily Brontë’nin hayatını alt-üst eden aşkını ve başyapıtı Uğultulu Tepeler’in yazımına hakikat geçen süreci anlatıyor. Sinema, Emily’nin esin kaynaklarına da eğiliyor: kız kardeşleri Charlotte ve Anne ile ortalarındaki sarsılmaz, öz bağlar; Weightman’a karşı geliştirdiği eziyetli, yasak aşk; gözünde büyüttüğü başına buyruk ağabeyi Maverick’e zaafı. Birinci gösterimini eylülde Toronto Sinema Festivali’nde yapan Emily, oyunculuktan gelen Frances O’Connor’ın (Mr. Selfridge, The End) kendi yazıp yönettiği birinci uzun metrajlı sinema.
GEÇİCİ BİR MÜNASEBETİN GÜNCESİ
Entrika dolu aşk sineması Les choses qu’on dit, les choses qu’on fait / Gönül İşleri’nin akabinde yönetmen Emmanuel Mouret yeniden iç içe geçen anlatısıyla dikkat çeken yeni sinemasıyla Cannes’da, Prömiyerler kısmında yer aldı. Sinema, bir bayanla evli bir adam ortasındaki “kaçamağın” vakitle değişip dönüşmesini mevzu alıyor. Birbiriyle duygusallıktan uzak, sadece fizikî birliktelik gayesiyle vakit geçiren çift, bir müddet sonra alakalarının aslında kolaylıktan uzak, pek karmaşık yerlere uzandığını fark ediyor.
Diyalogları, olay örgüsü ve bilhassa Sandrine Kiberlain’in, karakterinin inişli çıkışlı ruh hallerini dayanılmaz yansıtan oyunculuğuyla Süreksiz Bir Alakanın Güncesi, aşk sinemasıyla dramatik güldürü cinsleri ortasında ustalıkla geziniyor. “Bu küçük kaçamağı büyük bir kaçamak üzere göstermek istedim aslında” diyor Mouret sineması hakkında, “hem hafif hem de önemli bir sinema olsun dedim.”
GÜZEL BİR SABAH
* 2022 Cannes Europa Cinemas En Güzel Avrupa Filmi
2021 Filmekimi’nde gösterilen Bergman Adası’nın akabinde çektiği Güzel Bir Sabah’ta direktör Mia Hansen-Løve bu defa beyazperdeye aile dramının merkezinden yeşeren dokunaklı bir sevgi kıssasını taşıyor. Sinema, nörolojik bir hastalıktan muzdarip babasıyla ilgilenirken çok eski bir arkadaşıyla yine yakınlaşan bir bayanı izliyor.
Cannes’da Direktörlerin On Beş Günü kısmında prömiyerini yapan Hoş Bir Sabah için babasının hastalık sürecinden esinlenen direktör, “keder ve tekrar doğuş üzere birbirine zıt iki hissin birbiriyle nasıl konuştuğunu incelemek istedim” diyor.
İYİ TALİHLER LEO GRANDE
Otuz bir yıl süren tutkusuz, sıkıcı bir evlilik ve yıllardır hasret duyulan, hayali kurulan yakınlık, romantizm ve cinsel heyecan… Eşini kaybeden emekli öğretmen Nancy Stokes zevk dolu, kendini alabildiğine keşfettiği bir gece geçirme umuduyla bir “profesyonele” başvuruyor ve isminin Leo Grande olduğunu söyleyen, son derece güzel bir seks personeli tutuyor. Hiç hesapta yokken hareketlerine sohbet ekleniyor; sohbete korkular, endişeler, geçmişin gölgesi karışıyor, kusursuz fiziğiyle Leo, beklediğinden de güç bir misyonla karşı karşıya kalıyor.
Beden, yaş, cinsellik, zevk ve özgürlük hakkındaki tüm kalıplarımızı sorgulatan Güzel Talihler Leo Grande, birinci gösterimini 2022 Sundance Sinema Festivali’nde yaptı. Avustralyalı direktör ve üretimci Sophie Hyde’ın bu birinci sinemasının senaryo müellifi, BBC’nin güldürü yazarlarından Katy Brand. Yıllardır biriktirdiği zincirlerini kıran Nancy rolündeki Emma Thompson ve şeytan tüylü, anlayışlı Leo rolünde Daryl McCormack inanılmaz uyumlarıyla göz alıyorlar.
MASKELİ BALO
Büyük sansasyon yaratan aşk filmi La belle époque / Yeni Baştan ile herkesin yüreğini ısıtan Nicolas Bedos bu defa hem güldürü hem aşk sineması öğeleri taşıyan, bol entrikalı, tempolu bir polisiyeye imza atıyor. Bedos’un şimdi yayımlanmamış kendi romanından uyarlayarak 35mm sinemaya çektiği Maskeli Balo, dünya prömiyerini Müsabaka Dışı gösterildiği Cannes Sinema Festivali’nde yaptı. Bir kaza sonucu mesleği sonlanan güzel dansçı Adrien, günlerini Fransız Riviera’sında geçimini sağlayan eski sinema yıldızı Martha’yla vakit öldürerek geçirmektedir.
Adrien, son derece cazip Margot ile tanışır ve hayatı tümden değişir. İkili, daha parlak bir yaşantı hayaliyle şeytani bir komplo, duygusal bir maskeli balo peşine düşer. Riviera’da geçen Françoise Sagan romanlarıyla Somerset Maugham öyküleri ve kendi yaşamının “acınası bir dönemi”nden esinlenen direktör Bedos şöyle diyor: “Kendinden yaşlı bayanların himayesine giren kayıp bir ruhun kıssası diyebiliriz. Ve Riviera’nın kendimce son derece öznel bir portresi diyebiliriz. Bu sinema benim genel olarak insani bağlar ve özel olarak da aşk ilgilerine dair şahsi kâbusum!”
ÖĞLE GÜNEŞİNDE YILDIZLAR
* 2022 Cannes Büyük Ödül
Bir Zamanlar… Hollywood’da ve Salinger Yılım’dan tanıdığımız Margaret Qualley ile oyuncu-müzisyen Joe Alwyn’in iki âşığı canlandırdığı Öğle Güneşinde Yıldızlar, Nikaragua’da geçen tutku ve heyecan dolu, romantik bir aksiyon. Çekimleri Panama’da yapılan sinemanın müziği Claire Denis’nin birçok sinemasında olduğu üzere yeniden Tindersticks’ten Stuart Staples’ın bestelerinden oluşuyor. Şair ve müellif Denis Johnson’ın iç savaş sırasında Nikaragua’daki tecrübelerini anlattığı birebir isimli romanını günümüze uyarlayan Claire Denis, sinemasını şöyle tanımlıyor: “Kitaptaki üzere ben de aşka, yiyip bitiren ve kör eden bir cinsel çekime dönüşen rastlantısal bir müsabakayı anlatmak istedim; tıpkı kitaptaki üzere sinemada de ülkeyi sarsan şiddet sırf uzaktan görülebiliyor.”
Claire Denis’nin bir evvelki sineması Avec amour et acharnement / Bıçağın İki Yüzü nisan ayındaki İstanbul Sinema Festivali’nde gösterilmişti.
KORSAJ
Söylendiğine nazaran Bavyera Düşesi Elisabeth’in bel ölçüsü yıllar uzunluğu sadece 45 cm olarak kalmış. Lakin Sisi olarak da bilinen Avusturya İmparatoriçesi Elisabeth, sadece belini bu türlü ince özel üretim korseleri yüzünden değil, Viyana’daki sarayda kendine biçilen sessiz ve fonksiyonsuz biblo rolü yüzünden de boğulmuş, nefessiz kalmış.
Dünya prömiyerini 2022 Cannes’da Makul Bir Bakış kısmında yapan Korsaj, Elisabeth’in 40. doğum günü kutlamalarını dönüm noktası alarak sonunda zincirlerini kırmaya niyetlenen, bilgiye ve yaşama aç bir bayanın isyanını gözler önüne seriyor. Kırılgan olduğu kadar öfkeli, narin lakin dişli İmparatoriçe’yi kusursuz canlandıran Vicky Krieps, performansıyla Cannes’da ödül kazandı. Korsaj, Avusturya’nın Oscar adayı oldu. Direktör Marie Kreutzer’in yeniden baskı altındaki bir bayanı merkezine alan Der Boden unter den Füssen / Kaygan Yer sineması 2019’da İstanbul Sinema Şenliği’nde gösterilmişti.
*Bu sinema Avusturya Kültür Merkezi’nin bedelli katkılarıyla gösterilmektedir.
ÖLÜM AYIRANA DEK
Talihsiz bir kazada hayatını kaybeden oyuncu Gaspard Ulliel’in rol aldığı bu son sinema, sarsılmaz birlikteliklerin hayatın akışıyla nasıl biçim değiştirdiğini ele alıyor. Uzun yıllardır birlikte olan Hélène ile Mathieu birbirlerine derinden bağlıdır. Sıhhati yüzünden kendi hayatıyla ilgili kuvvetli bir karar vermek durumunda kalan Hélène, bir müddetliğine huzur bulmak için Fransa’dan Norveç’e gitmeye karar verir. Lakin bu durum, Mathieu ile alakalarını de zorlayacaktır.
Yirmi yılı aşkın bir mühlet multipl skleroz ile uğraş eden annesinden esinlenen yönetmen Émily Atef “Bu sinemayla tek arzum izleyenlerin tahminen de gelecek hakkındaki fikirlerinin değişmesi. Sonun bir tabu olması gerekmiyor” diyor. Hélène rolünü üstlenen Vicky Krieps, yeniden Filmekimi programındaki Corsage’da da başrolde. Mevt Ayırana Dek, 2022 Cannes’da Muhakkak Bir Bakış kısmında prömiyerini yaptı.